Đồng chí Nguyễn Xuân Phúc, Uỷ viên Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng Chính phủ, Trưởng Ban Chỉ đạo Tây Bắc dự và chỉ đạo Hội nghị.

Tham dự Hội nghị còn có các đồng chí Ủy viên Trung ương Đảng: Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Nguyễn Văn Bình; Thứ trưởng Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội Huỳnh Văn Tí. Giám đốc quốc gia Ngân hàng Thế giới tại Việt Nam Victoria Kwakwa; lãnh đạo các bộ, ngành Trung ương cùng lãnh đạo 6 tỉnh có tỷ lệ hộ nghèo cao vùng Tây Bắc cùng tham dự Hội nghị

Phát biểu khai mạc Hội nghị, Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh, những năm qua, công cuộc giảm nghèo của Việt Nam có bước tiến vượt bậc. Việt Nam về đích trước thời hạn nhiều Mục tiêu thiên niên kỷ, trong đó có mục tiêu giảm nghèo. Vùng Tây Bắc luôn được Đảng và Nhà nước quan tâm ưu tiên về đầu tư, cơ chế, chính sách để thực hiện mục tiêu giảm nghèo.

Tuy nhiên, do còn nhiều khó khăn về điều kiện tự nhiên, đất sản xuất, hạ tầng cơ sở còn thấp, trình độ dân trí chưa cao nên tỉ lệ hộ nghèo vùng Tây Bắc vẫn cao gấp 2,7 lần bình quân cả nước và khoảng cách này có nguy cơ giãn cách ngày càng xa.

Theo Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, tỷ lệ hộ nghèo của 6 tỉnh đều cao từ 20 - 30%, nếu xét tiêu chí mới về chuẩn nghèo đa chiều tại Quyết định 59/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ ngày 19/11/2015, áp dụng cho giai đoạn 2016 - 2020, bao gồm cả y tế, giáo dục, nhà ở, nước sạch và vệ sinh môi trường, thông tin thì tỉ lệ hộ nghèo còn cao hơn nhiều. Chính vì vậy, sự nghiệp giảm nghèo còn khó khăn, phức tạp.

Trên cơ sở đó, Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đề nghị các đại biểu đánh giá lại tình hình thực hiện và hiệu quả các chương trình giảm nghèo bền vững đã triển khai tại Tây Bắc cũng như ở 6 tỉnh trên. “Chúng ta cần tìm ra câu trả lời cụ thể là cùng cơ chế, chính sách, cùng khó khăn và lợi thế như nhau nhưng công tác giảm nghèo ở tỉnh này lại tốt hơn tỉnh khác. Tại sao nhiều cơ chế, chính sách, nhiều nguồn lực tập trung giảm nghèo còn chồng chéo, chưa rõ trách nhiệm trong triển khai thực hiện mặc dù đã được chỉ ra tại nhiều cấp, nhiều hội nghị? Đâu là mô hình kinh tế, chuỗi giá trị đáp ứng tốt nhất mục tiêu xóa đói, giảm nghèo cho Tây Bắc? Động lực để người dân thoát nghèo, thôn bản, xã, huyện thoát nghèo đã phù hợp chưa?” Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh.

Theo báo cáo của Ban Chỉ đạo Tây Bắc, tỷ lệ hộ nghèo toàn vùng đã giảm từ 34,41% vào thời điểm cuối năm 2010 xuống còn 18,26% vào cuối năm 2014, bình quân giảm 3,91%/năm. Tỷ lệ hộ nghèo của các huyện nghèo theo Nghị quyết số 30a/2008/NQ-CP của Chính phủ trong vùng Tây Bắc đã giảm xuống còn 31,94% vào cuối năm 2014, giảm 5,55% so với cuối năm 2013 và giảm 25,58% trong cả giai đoạn (bình quân giảm trên 6%/năm).

Từ công tác xóa đói, giảm nghèo, cơ sở vật chất và hạ tầng vùng Tây Bắc nói chung và 6 tỉnh nói riêng đã có bước phát triển mới; điện, đường, trường, trạm, chợ, nước sạch nông thôn đã được đầu tư, xây dựng khá đồng bộ; tạo một diện mạo mới cho nông thôn vùng cao. Đời sống vật chất, tinh thần của đồng bào có bước cải thiện đáng kể; đồng bào đã biết sản xuất hàng hóa, nhiều hộ đã thoát nghèo, vươn lên làm giàu…

Tuy nhiên, việc giảm nghèo chưa mang tính bền vững, tốc độ giảm nghèo giữa các vùng miền không đồng đều, nguy cơ tái nghèo còn cao. Trong đó, ngân hàng giải ngân đạt doanh số cao, song hiệu quả đồng vốn còn hạn chế; mức hỗ trợ đầu tư còn thấp, mang tính manh mún, nhỏ lẻ và chưa phù hợp với tình hình thực tế của địa phương; hiệu quả đào tạo nghề chưa cao, dạy nghề chưa gắn với nhu cầu của thị trường lao động…

Trên cơ sở những tồn tại, hạn chế, tại hội nghị, đại diện lãnh đạo các bộ, ban, ngành cùng lãnh đạo 6 tỉnh đã tập trung trao đổi đưa ra giải pháp, cách làm phù hợp thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội vùng Tây Bắc thực hiện mục tiêu giảm nghèo nhanh tại 6 tỉnh có tỷ lệ hộ nghèo cao. Trong đó, các đại biểu kiến nghị cần cần phải chuyển một số chính sách cho không, cấp không sang chính sách cho vay ưu đãi, nhằm gắn trách nhiệm và tính tự giác của hộ nghèo, để người dân có ý thức bảo toàn vốn, tránh tư tưởng ỷ lại vào sự hỗ trợ của nhà nước.

Đồng thời, ban hành chính sách thu hút các doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực sản xuất kinh doanh nông, lâm nghiệp, du lịch, dịch vụ có khả năng tạo việc làm tại chỗ cho lao động nông thôn, giúp các huyện giải quyết việc làm, chuyển dịch cơ cấu lao động trên địa bàn. Cùng với đó, nâng cao nhận thức của người dân về áp dụng các giống mới, cây trồng, vật nuôi có năng suất cao; nhân rộng các mô hình giảm nghèo đặc thù, điển hình làm tốt công tác giảm nghèo, đặc biệt là giữa các hộ nông dân với nhau…

Phát biểu kết luận tại hội nghị, Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đề nghị cần đẩy mạnh hơn nữa phát triển kinh tế xã hội vùng Tây Bắc bền vững, trên cơ sở tiềm năng, lợi thế của vùng một cách toàn diện về nông nghiệp, lâm nghiệp, công nghiệp chế biến, du lịch, dịch vụ, kinh tế biên mậu, ứng dụng công nghệ vào sản xuất… Đồng thời, tiếp tục cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh của địa phương, của cả vùng; tháo gỡ khó khăn để tạo điều kiện thu hút doanh nghiệp trong nước và quốc tế đầu tư vào Tây Bắc. Đặc biệt, thực hiện việc liên kết 4 nhà, tạo điều kiện để thúc đẩy sản xuất hàng hóa lớn, áp dụng phương thức thương mại điện tử để các sản phẩm của người dân được tiêu thụ có giá trị cao.

Phó Thủ tướng đề nghị cấp uỷ địa phương 6 tỉnh Tây Bắc chủ động xây dựng kế hoạch, giải quyết rốt ráo những vấn đề tồn tại về đất ở, đất rừng, đất sinh hoạt cho người dân, đặc biệt cho đồng bào vùng cao; bố trí nguồn lực hỗ trợ người nghèo về giống, vốn, kỹ thuật canh tác và tiêu thụ sản phẩm.

Phó Thủ tướng lưu ý, giai đoạn 2016 – 2020, giảm nghèo bền vững theo tiêu chuẩn đa chiều, vì vậy kế hoạch, giải pháp, nguồn lực phải toàn diện, hiệu quả trên các  lĩnh vực. Trên tinh thần đó, phải tuyên truyền nâng cao nhận thức của người dân, của cả hệ thống chính trị, chính quyền địa phương về công tác giảm nghèo, phải tránh tư tưởng ỉ lại, trông chờ vào nhà nước của người dân vùng cao.

Phó Thủ tướng giao cho Ban Chỉ đạo Tây Bắc chủ trì, phối hợp với Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội tiếp thu các ý kiến của Hội nghị và lấy ý kiến của các bộ, ngành, các chuyên gia để xây dựng chương trình giảm nghèo bền vững vùng Tây Bắc. Phó Thủ tướng đề nghị các tỉnh trong vùng Tây Bắc, đặc biệt 6 tỉnh tiếp tục có giải pháp cụ thể hơn trong huy động thêm nguồn lực, lồng ngép với các chương trình, mục tiêu quốc gia để đẩy mạnh công tác xóa đói, giảm nghèo.

Tại hội nghị, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đã trích số tiền 25 tỷ đồng tặng mỗi tỉnh 5 tỷ đồng để hỗ trợ công tác giảm nghèo. Công ty Cổ phần Đạm Cà Mau trao tặng Ban Chỉ đạo Tây Bắc 5 tỷ đồng để làm công tác an sinh xã hội./.